Podstawowym założeniem PLAN’EAT jest zrozumienie i przeanalizowanie czynników, które kształtują postawy żywieniowe współczesnych Europejczyków, co ma bezpośredni wpływ na ich zdrowie, ogół społeczeństwa oraz aspekt środowiskowy.
Jedzenie ma bezpośredni wpływ na nasze zdrowie. Style odżywiania oraz jakość i ilość przyjmowanych posiłków rzutują na dotykające nas schorzenia.
Rosnący odsetek osób chorujących na otyłość w znaczącym stopniu dotyczy również mieszkańców Unii Europejskiej.
W związku z plagą otyłości oraz związanymi z nią chorobami, Komisja Europejska podejmuje wiele działań mających za zadanie precyzyjne zidentyfikowanie problemu a przede wszystkim znalezienie efektywnych rozwiązań i zaimplementowanie ich wśród europejskiego społeczeństwa.
Jedną z takich inicjatyw jest PLAN'EAT.
PLAN’EAT to projekt badawczy prowadzony w ramach Horizon Europe Programme mający za główny cel zmianę nawyków żywieniowych wśród Europejczyków. Projekt rozpoczął się we wrześniu 2022 roku i potrwa 4 lata.
Podstawowym założeniem PLAN’EAT jest zrozumienie i przeanalizowanie czynników, które kształtują postawy żywieniowe współczesnych Europejczyków, co ma bezpośredni wpływ na ich zdrowie, ogół społeczeństwa oraz aspekt środowiskowy. Dlatego tak istotnym dla prowadzonych badań jest zmierzenie tychże czynników pod kątem rzeczywistych kosztów (True Cost Accounting) na każdym etapie obecności żywności w życiu człowieka. Rachunek rzeczywistych kosztów (TCA) to nowatorskie podejście do holistycznej analizy efektów zewnętrznych w ramach różnych scenariuszy łańcucha dostaw, które pomaga zidentyfikować strategie redukcji ukrytych, ale wciąż rzeczywistych kosztów. Tak głęboko analityczne podejście do kwestii żywieniowych pozwala na współtworzenie skutecznych zaleceń, narzędzi i środków interwencyjnych, które umożliwią podmiotom odpowiedzialnym za tworzenie polityk społecznych realne pokierowanie zmianą i przejściem na zdrowsze i bardziej zrównoważone zachowania żywieniowe w społeczeństwie.
Badania przeprowadzane są na wszystkich etapach w myśl zasady From Farm to Fork (z jęz. ang. “od pola do stołu”) we współpracy z grupami konsultacyjnymi, które skupiają wokół siebie: lokalnych rolników, producentów żywności, hurtowników czy sprzedawców oraz branżę gastronomiczną. Współpraca z konsultantami rozpoczyna się już na poziomie gospodarstw rolno- hodowlanych, kolejno przechodząc do analizy procesów przetwórczo- produkcyjnych w mniejszych bądź większych zakładach spożywczych. Następnie zbierane są dane odnoszące się do działań marketingowych, dystrybucji oraz samej sprzedaży żywności. Natomiast w końcowej fazie analizowane są informacje dt. konsumowania jedzenia w warunkach domowych czy też restauracyjnych.
Projekt prowadzony jest przez grupy badawcze w dziewięciu Living Labach na terenie UE: Polsce, Szwecji, Francji, Niemczech, Irlandii, Włoszech, Hiszpanii, Grecji i na Węgrzech. Każdy z dziewięciu “żywych laboratoriów” skupia się na badaniu zwyczajów żywieniowych przedstawicieli różnych grup społecznych. Dla przykładu w Szwecji naukowcy przyglądają się nawykom młodych rodziców i ich dzieci (poniżej 6. roku życia) pochodzących z wyższych i średnich klas społecznych. Z kolei polski Living Lab bada tendencje żywieniowe wśród dzieci i nastolatków (1-16 r.ż.), które wywodzą się z uboższych rodzin, natomiast węgierscy naukowcy skupiają się na samotnych rodzicach w wieku 18-34l. o niskich dochodach.
Międzynarodowa grupa zespołów analizuje wpływ czynników ekonomicznych, środowiskowych czy kulturowych na zwyczaje żywieniowe Europejczyków w różnym wieku, pochodzeniu czy sytuacji rodzinnej. W rezultacie działalność PLAN’EAT daje możliwość kształtowania odpowiednio dostosowanych dla poszczególnych krajów polityk żywieniowych, opartych o zdrowsze alternatywy, a skierowanych do osób w różnym wieku, pochodzących z odmiennych zbiorowości i z innymi modelami codziennego odżywiania.
Dzięki temu badania PLAN'EAT korzystnie wpływają na lepsze zrozumienie problemu a w przyszłości pozwolą na kształtowanie zdrowszych zwyczajów na europejskich stołach!