Teksty z NIMBa: Znaczące subtelności języka
Znaczące subtelności języka
Print 
PDFEdyta Zielinska - Redaktor „The Scientist".
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported.
Pomimo że w domu rozmawialiśmy po polsku, dorastając w USA, nie miałam okazji nauczyć się subtelności tego języka.
Pewnego wieczoru najwyraźniej niepoprawnie użyłam słowa „pieprz" podczas kolacji, bo rodzice zadecydowali się udzielić mi lekcji gramatyki. Posadzili mnie przed sobą i – ku własnej uciesze - krok po kroku przeprowadzili przez wszystkie barwne odmiany i przedrostki właściwe temu słowu. Niestety dla mnie te słowa pozbawione były jakiegokolwiek przypisanego im znaczenia i emocji.
Posługiwanie się osobliwościami języka może przynosić wiele radości, może też - jak w przypadku nauki - być powodem istotnych problemów. Ktoś powiedział mi kiedyś, że naukowcy spędzają lata ucząc się mówić językiem naukowym. Kiedy już udaje im się osiągnąć tę nową zdolność wyrażania, bardzo trudno powrócić do języka powszechnego.
Wyjaśnianie zapierających dech w piersiach odkryć naukowych szczególnie teraz powinno być priorytetem dla naukowców. Nie tylko dlatego, że – koniec końców – większość z nich ubiega się o finansowanie rządowe oraz innego typu granty, ale – może nawet bardziej znacząco – ponieważ naukę napędza współpraca i komunikacja. Umiejętność promowania własnej pracy jest obecnie ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej.
Tymczasem naukowcy zapytani, dlaczego nie poświęcają więcej czasu na informowanie o swojej pracy, wyrażają frustrację tym, jak ich praca jest pokazywana w mediach (ankieta The Pew Research Center for the People & the Press, 2009). Częściowo ta frustracja może być wynikiem złego rozumienia roli mediów. Należy pamiętać, że redaktorzy posiadają niezbędną wiedzę o języku swoich odbiorców. Jeden z nich przedstawił mi to w ten sposób: „Kiedy uczysz się prowadzić, na pytanie „jak spowodować, by samochód ruszył"? nie chcesz usłyszeć „jest takie urządzenie zwane karburatorem…, które dostarcza benzynę do kolektora, gdzie…" itd.", choć jest to prawdą. Będziesz zadowolona z nauczyciela, który powie „wciskasz pedał gazu i jedziesz". Naukowiec w kontakcie z dziennikarzem powinien być przewodnikiem, który oprowadza dziennikarza po swojej dziedzinie. Każdy powinien być świadom języka, którego używa do opisu własnej pracy. Używanie naukowej terminologii jest tak samo szkodliwe, jak błędne używanie słowa „pieprz", bo po prostu powoduje niezrozumienie